Sterven zonder lijden, zonder lange aftakeling, zoals het is bedoeld.
Hoe hoor je eigenlijk te sterven? Het klinkt misschien gek om na te denken over "de beste manier om te sterven," maar het is een belangrijk onderwerp. De manier waarop we tegenwoordig overlijden, verschilt drastisch van wat ooit als normaal werd beschouwd. In plaats van een lang, gezond leven te leiden en vervolgens snel en relatief pijnloos te overlijden, kwijnen veel mensen jarenlang weg door chronische ziektes. Dit probleem wordt weerspiegeld in de groeiende kloof tussen onze lifespan (hoe lang we leven) en onze healthspan (hoe lang we gezond blijven).
A. Trends in levensverwachting, gezondheidsgecorrigeerde levensverwachting en de kloof tussen healthspan en lifespan. B. Verdeling van healthspan en lifespan onder 183 lidstaten van de Wereldgezondheidsorganisatie.
De cijfers: de healthspan-lifespan gap
Uit een recente studie blijkt dat mensen wereldwijd gemiddeld 9,6 jaar van hun leven doorbrengen in slechte gezondheid. Dit betekent dat de laatste tien jaar van je leven vaak gekenmerkt worden door chronische ziektes, beperkingen en afhankelijkheid van zorg. Voor vrouwen is deze kloof zelfs groter: zij leven gemiddeld 2,4 jaar langer in slechte gezondheid dan mannen.
Landen zoals de Verenigde Staten lopen hierin voorop, met een kloof van 12,4 jaar, grotendeels veroorzaakt door de toename van niet-overdraagbare ziekten zoals diabetes, hart- en vaatziekten en kanker. In Afrikaanse landen is de kloof kleiner, maar dat komt deels doordat mensen daar gemiddeld veel jonger overlijden.
A. Bland-Altman-plot van de gezondheidsgecorrigeerde levensverwachting en de levensverwachting. De doorgetrokken lijn vertegenwoordigt de gemiddelde kloof tussen healthspan en lifespan. Gestippelde lijnen geven het 95%-betrouwbaarheidsinterval (BI) van de kloof weer. B. De kloof tussen healthspan en lifespan als functie van het aantal jaren geleefd met een beperking per 100.000 personen veroorzaakt door niet-overdraagbare ziekten. De doorgetrokken lijn geeft de best passende regressielijn weer en het gearceerde lint geeft het 95%-BI voor de regressielijn aan.
Wat is er mis met ons sterven?
De grootste oorzaak van deze groeiende kloof is de overgang van acute sterfte door infectieziekten naar een langdurige, chronische aftakeling door leefstijlziekten. Dankzij medische vooruitgang leven we langer, maar we leven niet gezonder. Chronische ontsteking, insulineresistentie en een gebrek aan preventieve zorg zorgen ervoor dat de laatste jaren van ons leven vaak gevuld zijn met beperkingen en lijden.
Ouderdom op zichzelf is niet het probleem. Rimpels en grijs haar zijn normaal, maar klachten niet. Veroudering zou een proces moeten zijn waarin we geleidelijk onze functies verliezen zonder ziek te worden. Wat we nu zien, is dat mensen lijden aan een pathologische vorm van veroudering die grotendeels te wijten is aan een ongezonde leefstijl.
Hoe verkleinen we de kloof?
De sleutel ligt in het verlengen van de healthspan, zodat we gezond ouder worden en ons stervensproces kort en vredig blijft. Dit kan door:
Preventieve gezondheid
Voorkomen is beter dan genezen. Richt je op de zes pijlers van leefstijl (voeding, beweging, slaap, stress, low tox, en connectie) om chronische ontsteking en andere risicofactoren te verminderen.Bewust omgaan met voeding
Voeding is je medicijn. Een dieet rijk aan antioxidanten, gezonde vetten en weinig suiker kan verouderingsprocessen vertragen.Blijf bewegen
Fysieke activiteit is essentieel voor het behoud van spiermassa, flexibiliteit en cognitieve functies. Het voorkomt ziektes zoals diabetes en hart- en vaatziekten.Mentale en sociale gezondheid
Eenzaamheid en chronische stress zijn belangrijke oorzaken van een verminderde healthspan. Sociale verbinding en stressmanagement helpen om mentaal gezond te blijven.Ondersteun verouderingsprocessen
Innovaties zoals NIR-licht, het optimaliseren van mitochondriale functie en het aanpakken van inflammaging kunnen de kloof verder dichten.
Hoe zou sterven eruit moeten zien?
Het ideaalbeeld van sterven is simpel:
Gezond blijven tot je laatste dagen.
Een korte, natuurlijke aftakeling waarbij het lichaam zijn limiet bereikt zonder ziek te zijn.
Een vredig einde, zonder pijn of afhankelijkheid van medische technologieën.
In traditionele samenlevingen sterven mensen vaak op deze manier: na een lang, actief leven, nemen ze afscheid van dierbaren en overlijden ze binnen een paar dagen of weken. In plaats van jaren van lijden, ervaren ze een kort en natuurlijk stervensproces.
Jouw keuzes, jouw sterven
Elke dag heb je de kans om bij te dragen aan een gezonde toekomst. Het is nooit te laat om te beginnen. Een gezonde levensstijl verlengt niet alleen je leven, maar maakt ook je laatste jaren waardevoller. Hoe kleiner de kloof tussen healthspan en lifespan, hoe meer je uit het leven kunt halen – tot aan het einde.
Dus, hoe wil jij sterven? Het antwoord ligt in hoe je leeft.
Referentie: Garmany A, Terzic A. Global Healthspan-Lifespan Gaps Among 183 World Health Organization Member States. JAMA Netw Open. 2024 Dec 2;7(12):e2450241. doi: 10.1001/jamanetworkopen.2024.50241. PMID: 39661386; PMCID: PMC11635540.
Wil je weten hoe je jouw healthspan kunt verlengen?
Wil je weten hoe je jouw healthspan kunt verlengen?
Bij KEIGEZOND helpen we je met wetenschappelijk onderbouwde leefstijlinterventies. Maak vandaag nog de keuze voor een gezondere toekomst.
Onze online cursus KEIGEZOND NU biedt je de tools en inzichten om je gezondheid blijvend te verbeteren. Stap voor stap leer je hoe je jouw leefstijl kunt aanpassen om vitaler te worden en te blijven.
Daarnaast kun je met onze innovatieve KEIGEZOND-NIR-lamp een unieke boost geven aan je mitochondriale gezondheid. Dit wetenschappelijk bewezen hulpmiddel ondersteunt celherstel en vermindert chronische ontsteking. Ontdek hoe de NIR-lamp jouw healthspan kan verlengen!